Ε8219 - ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝ-ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΙΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Α. Παραδόσεις (Διαλέξεις) του μαθήματος

• Εισαγωγή στην αλυσίδα αξιών (value chain) στην έρευνα και εκμετάλλευση Υ/Α. Ο ρόλος και η συμμετοχή του Γεωλόγου Πετρελαίων στις φάσεις Εξερεύνησης (exploration), εκτίμησης (appraisal), ανάπτυξης (development), παραγωγής (production), βελτίωσης και αύξησης αποθεμάτων (reserve addition and growth).
• Εισαγωγή στην έννοια του πετρελαϊκού σεναρίου (petroleum play) και του πετρελαϊκού συστήματος (petroleum system)
• Μέθοδοι και εργαλεία έρευνας και εξερεύνησης. Τηλεπισκο- πικά δεδομένα, γεωφυσικές μέθοδοι έρευνας, διαγραφίες ερευνητικών γεωτρήσεων, καταγραφές πυρήνων και θραυσμάτων (core and cuttings logging), σεισμική στρωματογραφία, χαρτογράφηση.
• Εισαγωγή στους μη συμβατικούς Υ/Α. Είδη, αποθέματα, προοπτικές, περιβαλλοντικές επιπτώσεις εκμετάλλευσης.
• Γένεση υδρογονανθράκων.
• Μητρικά πετρώματα, χρόνος και διεργασίες ωρίμανσης.
• Ταμιευτικά πετρώματα.
• Πέτρωμα καλύμματος.
• Πρωτογενής και δευτερογενής μετανάστευση, οδοί μετανάστευσης, συσσώρευση και παγίδευση υδρογονανθράκων στο πέτρωμα συγκέντρωσης.
• Κατηγορίες παγίδων υδρογονανθράκων: στρωματογραφικές, τεκτονικές, μικτές παγίδες και παγίδες που συνδέονται με την αλατούχο τεκτονική.
• Η σημασία του χρόνου ωρίμανσης του μητρικού πετρώματος σε σχέση με το χρόνο δημιουργίας των παγίδων.
• Έρευνα υδρογονανθράκων στον Ελληνικό χώρο

Β. Ασκήσεις Πράξης και Εργαστηριακές Ασκήσεις

ΜΕΡΟΣ Α΄: Μελέτη γεωλογικών χαρτών με σκοπό την εκτί- μηση του δυναμικού Υ/Α μιας περιοχής. Αναγνώριση και εκτίμηση μητρικών πετρωμάτων, ταμιευτήρων, καλυμμάτων, παγίδων και πιθανών συσσωρεύσεων Υ/Α.

ΜΕΡΟΣ Β΄: Ασκήσεις υπεδαφικής γεωλογίας (subsurface geology): κατασκευή υπεδαφικών τεκτονικών χαρτών και ερμηνεία τους.

ΜΕΡΟΣ Γ΄: Ασκήσεις πάνω σε διαγραφίες ερευνητικών γεωτρήσεων (well logs). SP, gamma, resistivity, porosity, density, dipmeter logs.

ΜΕΡΟΣ Δ΄: Ασκήσεις ερμηνείας γεωλογικής δομής μέσα από γεωφυσικά δεδομένα

ΜΕΡΟΣ Ε’: Ασκήσεις εκτίμησης αποθεμάτων κοιτάσματος. Οικονομική ανάλυση και μελέτη βιωσιμότητας επένδυσης. Εκτίμηση κόστους και απόδοσης

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ:

Οργάνωση Διδασκαλίας:

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η διαδικασία αξιολόγησης γίνεται στην ελληνική γλώσσα (υπάρχει η δυνατότητα εξέτασης στην αγγλική γλώσσα για τους φοιτητές του Erasmus), με τελική εξέταση στο σύνολο της ύλης και περιλαμβάνει:

Ι. ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ -ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ (50%)

• Προφορική Εξέταση ή/και
• Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης και Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής ή/και
• Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης
• Παρουσίαση με power point, από τριμελείς ομάδες φοι- τητών, συνθετικών θεμάτων πετρελαϊκού ενδιαφέρον- τος από τον περι-Μεσογειακό χώρο (50%)

ΙΙ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ (50%)

• Γραπτή εξέταση με Επίλυση Ασκήσεων και Προβλημάτων
• Ατομικές εργασίες εξάσκησης και ομαδικές εργασίες και παρουσιάσεις (50%)

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Προτεινόμενα Συγγράμματα:

• ΚΑΣΙΝΗΣ, Σ., 2016. Περί πετρελαίου και φυσικού Αερίου. Kasinis int. consulting.
• BJORLYKKE, K., 2010. Petroleum Geoscience: from sedimentary environments to rock physics. Springer
• GLUYAS, J., SWARBRICK, R., 2004. Petroleum Geoscience.Blackwell
• Selley, R., 1985. Elements of petroleum geology, 2nd Ed., Academic Publishing.
• Καρακίτσιος Β. 2017. Ιζηματογενείς λεκάνες και πετρελαϊκά συστήματα. Εκδόσεις ΕΚΠΑ, 249 σελ.
• Allen, P.A., Allen, J.R., 1990. Basin Analysis: principles & applications. Blackwell Scientific Publications, Ed., London, 451 p.
• Bjorlykke, K., 2010. Petroleum Geoscience: From Sedimentary Environments to Rock Physics. Spinger-Verlang Berlin Heidelberg, 508 p.
• Levorsen, Α.Ι., 1967. Geology of Petroleum. W. H. Freeman & Company ed., San Francisco, 724 p.
• Πασαδάκης, Ν., 2015. Γεωχημεία Πετρελαίου. Εκδόσεις Τζιόλα, 270 σ.

Επιστημονικά Περιοδικά:

• Bulleting of the American Association of Petroleum Geologists (AAPG)
• Basin Research, Wiley
• Oil and Gas journal
• Marine and petroleum geology, Elsevier
• Journal of Petroleum Science and Engineering, Elsevier
• Mediterranean Geoscience Reviews, Springer
• Journal of Petroleum Exploration and Production Technology, Springer
• Journal of Petroleum Geology, Wiley

¹ Ε.Φ.: Επισκέπτες Φοιτητές (π.χ. ERASMUS)