Υ3202 - ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Α. Παραδόσεις (Διαλέξεις) του μαθήματος

Οι διαλέξεις του μα­θήματος αφορούν όλες τις κατηγορίες των ιζηματογενών πε­τρωμάτων με ιδιαίτερη έμφαση στις διεργασίες και τα περι­βάλλοντα απόθεσης και διαγένεσης αυτών. Επιπλέον, γίνονται γνωστές οι κυριότερες χρήσεις τους και δίνονται παραδείγμα­τα τυπικών εμφανίσεων τους στον ελλαδικό χώρο. Η διάθρω­ση του μαθήματος είναι η ακόλουθη:

• ΕΙΣΑΓΩΓΗ (Βασικές έννοιες στην Πετρολογία των Ιζηματογε­νών Πετρωμάτων. Είδη και προέλευση των ιζηματογενών συστατικών. Ιζηματογενή Περιβάλλοντα. Τεκτονική θέση των ιζηματογενών λεκανών.)
• ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ, ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΕΝΕΣΗΣ
• ΠΕΤΡΟΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ (Πορώδες και διαπερατότη­τα)
• ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΙΣ ΔΟΜΕΣ (Κατηγορίες, θέσεις εντοπισμού τους)
• ΚΛΑΣΤΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ (Κροκαλοπαγή-λατυποπαγή, Ψαμμί­τες, Πηλόλιθοι, Μάργες, Σχιστοπηλοί)
• ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ, ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ (Λατερίτες, Βωξίτες)
• ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΚΛΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ (Ηφαιστειακά λατυποπα­γή, Λιθαριόλιθοι, Τόφφοι)
• ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ (Ασβεστόλιθοι, Δολομίτες)
• ΕΒΑΠΟΡΙΤΕΣ – ΣΙΔΗΡΟΥΧΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ
• ΠΥΡΙΤΟΛΙΘΟΙ – ΦΩΣΦΟΡΙΤΕΣ
• ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΘΕΣΕΙΣ (Γαιάνθρακες, Πετρελαιούχοι Σχιστο­πηλοί, Πετρέλαιο)

Β. Ασκήσεις Πράξης και Εργαστηριακές Ασκήσεις

Μέρος A΄:
Μέθοδοι μελέτης των ιζηματογενών πετρωμά­των. Μεθοδολογία μακροσκοπικής εξέτασης. Αναγνώρι­ση, ταξινόμηση και περιγραφή των φυσικών εξωτερικών χαρακτήρων των ιζηματογενών πετρωμάτων /κατηγορίες-λιθολογίες.

Μέρος Β΄:
Εκμάθηση ιστολογικών χαρακτήρων και πρακτι­κές εφαρμογές/μετρήσεις αυτών.

Μέρος Γ΄:
Αναγνώριση ιζηματογενών δομών και εκμάθηση στοιχείων αναπαράστασης ιζηματογενούς σειράς (κατα­σκευή ιζηματογενούς στήλης). Εισαγωγή στην ανάλυση (λιθο)φάσεων.

Μέρος Δ΄:
Συστηματική ταξινόμηση και περιγραφή των κυ­ριοτέρων πετρολογικών τύπων από όλες τις ιζηματογενείς λιθολογίες. Μελέτη πετρολογικών δειγμάτων από ειδικές συλλογές και από έντυπα με εικόνες πετρογραφικού μικροσκοπίου.

Μέρος Ε΄:
Παράδοση, συζήτηση και αξιολόγηση της άσκη­σης υπαίθρου. Επαναληπτικό-φροντιστηριακό εργαστή­ριο.

Γ. Άσκηση Πεδίου (Υπαίθρου)

ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑ (ΛΟΥΤΡΑΚΙ-ΛΙΜΝΗ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ): Αναγνώριση, μελέτη και περιγραφή ιζηματογενών πετρωμάτων από διάφορες κατηγορ­ίες/λιθο­λογίες. Μέθοδος δειγματοληψίας και συλλογή δειγμάτων. Με­τρηση, καταγραφή στοιχείων και αναπαράσταση μίας ιζηματο­γενούς σειράς (ακολουθίας) σε επιλεγμένη θέση (σχεδιασμός προφίλ και κατασκευή γραφικού log).

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ:

Οργάνωση Διδασκαλίας:

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η διαδικασία αξιολόγησης γίνεται στην ελληνική γλώσσα (υπάρχει δυνατότητα εξέτασης στην αγγλική γλώσσα για τους φοιτητές του Erasmus). Ο τελικός βαθμός του μαθήματος διαμορφώνεται από σειρά δοκιμασιών που περιλαμβάνουν:

Ι. ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ) (45%)

Γραπτή εξέταση με

• Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης ή/και
• Προφορική εξέταση

ΙΙ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ (40%)

Γραπτή εξέταση με:

• Ερωτήσεις Σύντομης Ανάπτυξης και Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής
• Αναγνώριση-περιγραφή πετρωμάτων
• Ατομικές εργασίες εξάσκησης

ΙΙΙ. ΑΣΚΗΣΗ ΠΕΔΙΟΥ (15%)

• Προφορική εξέταση στην ύπαιθρο
• Παράδοση Εργασίας Υπαίθρου

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Συνιστόμενη Βιβλιογραφία:

• Κατή, Μ. (2021). Σημειώσεις Πετρολογίας Ιζηματογενών Πετρωμάτων, ΕΚΠΑ.
• Τσιραμπίδης, Α. (2008) Ιζηματογενή Πετρώματα (Κωδ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 8903]

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

• Blatt, H. & Tracy R.J. (1996). Sedimentary Rocks. In: Petrology: Igneous, Sedimentary, and Metamorphic (2nd edition). Freeman and Company, New York, 514 p.
• Boggs, S.Jr. (2009). Petrology of sedimentary rocks (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, 600 p.
• James, N.P. & Jones, B. (2016). The origin of carbonate sedimentary rocks. John Wiley and Sons Ltd, UK, 446p.
• Pettijohn, F.J., Potter, P.E. & Siever, R. (1987). Sand and Sandstone (2nd edition). Springer-Verlag, New York, 618 p.
• Raymond, L.A. (1995). Sedimentary Rocks. In: The Study of Igneous, Sedimentary, and Metamorphic Rocks. William C Brown Publ., 768 p.
• Tucker, M.E. (2001). Sedimentary Petrology (3rd edition). Blackwell Science Ltd, Oxford, 262 p.  
• Tucker, M.E. (2011). Sedimentary Rocks in the field (4th edition). Wiley & Sons Ltd, 275 p.
• Τσιραμπίδης, Α. (2008) Ιζηματογενή Πετρώματα. Εκδόσεις Γιαχούδη, Θεσσαλονίκη.

Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά:

• The Journal of Sedimentary Research, SEPM, Tulsa, OK
• Sedimentary Geology, Elsevier
• Sedimentology (IAS), Wiley-Blackwell

¹ Ε.Φ.: Επισκέπτες Φοιτητές (π.χ. ERASMUS)