Υ3206 - ΒΙΟΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΑΡΧΕΣ ΜΙΚΡΟΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Α. Παραδόσεις (Διαλέξεις) του μαθήματος

Εισαγωγή στις ΒιοΓεωεπιστήμες

Βασικά στοιχεία της λειτουργίας των κυττάρων, του ρόλου του βιολογικού μεταβολισμού στην μεταβολή των περιβαλλοντικών συνθηκών, των βιολογικών παραγώγων που διατηρούνται στο γεωλογικό αρχείο καθώς και των μεταβολών που επέρχονται στα βιομόρια και τα στοιχεία λόγω των ιζηματογενών διεργασιών και της ανακύκλωσης των οργανικών και ανόργανων στοιχείων μέσω των βιογεωχημικών κύκλων.

Βασικές έννοιες της Μικροπαλαιοντολογίας

Φυσιολογία και μορφολογία, βασικές αρχές αναγνώρισης, περιγραφής, προσδιορισμού και ταξινόμησης των κύριων ομάδων μικροαπολιθωμάτων (κοκκολιθοφόρα / ασβεστολιθικό ναννοπλαγκτόν, βενθονικά και πλαγκτονικά τρηματοφόρα, διάτομα, πυριτομαστιγοφόρα, ακτινόζωα).

Γεωπεριβαλλοντικές εφαρμογές των μικροαπολιθωμάτων

Χρήση των μικροαπολιθωμάτων σε βιοστρωματογραφικές εφαρμογές,  και  στην  παλαιοωκεανογραφική, παλαιοπεριβαλλοντική  και  παλαιοκλιματική  έρευνα,  καθώς  και  η συμβολή τους στις διεργασίες της ιζηματογένεσης και η αλληλεπίδρασή τους με το σύγχρονο περιβάλλον και το κλίμα. Υπολογιστικές ασκήσεις.

Εργαστηριακές τεχνικές

Πρωτόκολλα δειγματοληψιών και αναλύσεων.

Βιοφάσεις

Αναγνώριση και χρήση των μικροφάσεων και το περιεχόμενο σε μικροαπολιθώματα για τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών ιζηματογενών ακολουθιών στον ελλαδικό χώρο.

Β. Ασκήσεις Πράξης και Εργαστηριακές Ασκήσεις

Ασκήσεις 1 έως 4 Αναγνώριση, προσδιορισμός των κύριων ομάδων μικροαπολιθωμάτων (κοκκολιθοφόρα/ασβεστολιθικό ναννοπλαγκτόν, βενθονικά και πλαγκτονικά τρηματοφόρα): Πρακτικές ασκήσεις με χρήση Η/Υ, και πολωτικών μικροσκοπίων, στερεοσκοπίων

Άσκηση 5 & 6  Προσδιορισμός  της ηλικίας των αποθέσεων με βάση το ασβεστολιθικό ναννοπλαγκτόν και τα πλαγκτονικά τρηματοφόρα -βιοστρωματογραφία. Κατανόηση των διαδικασιών μεταφοράς και επαναπόθεσης στις ιζηματογενείς αποθέσεις.

Άσκηση 7 Εργαστηριακή άσκηση στο Παρασκευαστήριο και στο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης

Άσκηση 8 Υπολογιστική άσκηση-μέθοδοι εκτίμησης των θαλάσσιων περιβαλλοντικών παλαιο-συνθηκών στη διεπαφή νερού-ιζήματος πυθμένα

Άσκηση 9 Υπολογιστική άσκηση-μέθοδοι εκτίμησης των θαλάσσιων περιβαλλοντικών παλαιο-συνθηκών στην υδάτινη στήλη

Άσκηση 10 Μικροφάσεις- μικροαπολιθώματα σε συμπαγή ανθρακικά πετρώματα.

Άσκηση 11 Αξιολόγηση-γραπτή εξέταση

Γ. Άσκηση Πεδίου

ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑ – ΑΡΓΟΛΙ­ΔΑ:

Φάσεις (Νηριτική-Πελαγική) και χαρακτηριστικά Μικροαπολιθώματα σε αλπικούς και μεταλπικούς σχηματισμούς.

Συλλογή μικροπαλαιοντολογικών δειγμάτων σε αλπικούς και μεταλπικούς σχηματισμούς (αναγνώριση των διαφορετικών λιθολογικών οριζόντων και τα μικροαπολιθώματα που τις χαρακτηρίζουν, μέθοδος δειγματοληψίας, καταγραφή των στοιχείων της δειγματοληψίας: αριθμός δειγμάτων, απόσταση μεταξύ τους, κωδικοποίηση στοιχείων δειγματοληψίας)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ:

Οργάνωση Διδασκαλίας:

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική (στην αγγλική για τους φοιτητές του Erasmus)

Στο εργαστηριακό τμήμα αξιολογούνται:

• μικρές ατομικές εργασίες εξάσκησης 30%
• γραπτές εξετάσεις Α & Β Προόδου (20%) που περιλαμ­βάνουν:
  • αναγνώριση-προσδιορισμό μικροαπολιθωμάτων
  • επίλυση προβλημάτων

Στο θεωρητικό τμήμα η βαθμολογία στηρίζεται στη γραπτή εξέταση που περιλαμβάνει:

• ανάπτυξη θεμάτων ή/ και ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (35%)
• απαντήσεις σε ερωτήσεις κρίσεως σύμφωνα με την άσκηση πεδίου (15%)

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Εγχειρίδιο Μαθήματος:

• Τριανταφύλλου Μ.Β., Δήμιζα M.Δ., 2012. Μικροπαλαιοντολο- γία και Γεωπεριβάλλον. εκδόσεις ΙΩΝ, σελ. 168, ISBN 978-960- 508-058-7. [Κωδ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 22769096]

Προτεινόμενα Συγγράμματα:

• Δερμιτζάκης, Μ.Δ., Γεωργιάδου- Δικαιούλια, Ε., 1985, Εισαγωγή στη θαλάσσια Μικροπαλαιοντολογία. σελ. 720, Εκδόσεις Επτάλοφος, Αθήνα.
• Η Μικροπαλαιοντολογία και οι Εφαρμογές της, Α. Ζαμπετάκη- Λέκκα, Α. Αντωναράκου, Χ. Ντρίνια, Θ. Τσουρού, A. Di Stefano, N. Baldassini (e-book: pdf, e-pub)[Κωδ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 320254]
• Haq, B.U., Boersma, A., 1998. Introduction to marine micropaieontology. Elsevier Science (Singapore) Pte Ltd, p. 376.
• Armstrong, H.A., Brasier, M.D., 2005. Microfossils. Blackwell Publishing Ltd, p. 296.
• Bown, P.R., 1998. Calcareous Nannofossil Biostratigraphy. Chapman and Hall, Kluwer Academic,
• Thierstein, H.R., Young, Y.R., 2004. Coccolithophores from Molecular Processes to Global Impact. Springer, Berlin
• Murray, J., 2006. Ecology and Applications of Benthic Foraminifera. Cambridge University Press, p. 426.
• Nomaki et al., 2015. Variation in the nitrogen isotopic composition of amino acids in benthic foraminifera: Implications for their adaptation to oxygen-depleted environments. Limnology and Oceanography 60, 1906-1916.
• Šupraha & Henderiks, 2020. A 15-million-year-long record of phenotypic evolution in the heavily calcified coccolithophore Helicosphaera and its biogeochemical implications. Biogeosciences 17, 2955-2969.

¹ Ε.Φ.: Επισκέπτες Φοιτητές (π.χ. ERASMUS)