ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Εργαστήριο Ορυκτολογίας και Πετρολογίας

Το Εργαστήριο Ορυκτολογίας και Πετρολογίας εκτελεί έργα βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης εφαρμογών που συνδέονται με το γεω-περιβάλλον και την βιομηχανία στην Ελλάδα. Οι κύριες δραστηριότητες του Εργαστηρίου περιλαμβάνουν τη δειγματοληψία και την κατεργασία ορυκτών και πετρωμάτων (π.χ. κατάτμηση, σύνθλιψη και κονιοποίηση πετρωμάτων, στίλβωση και προετοιμασία λεπτών τομών) τον προσδιορισμό της κρυσταλλικής δομής των ορυκτών, τον προσδιορισμό της ποιοτικής και ποσοτικής χημικής σύστασης ορυκτών, πετρωμάτων, ιζημάτων καθώς και τη χημική ανάλυση επιφανειακών και υπόγειων ρευστών και αερίων. Επίσης πραγματοποιούνται προσδιορισμοί των φυσικών ιδιοτήτων γεωλογικών δειγμάτων όπως οι κρυσταλλικές διαστάσεις, η μορφή, ο προσανατολισμός και η εσωτερική δομή. Προσδιορίζονται οι τεχνικές ιδιότητες των ορυκτών και πετρωμάτων και εκτελούνται γεμολογικές αναλύσεις για την εξέταση της ποιότητας πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων.

Η εργαστηριακή υποδομή, υποστηρίζει αναλύσεις περιθλασιμετρίας ακτίνων Χ, οπτική μικροσκοπία σε πολωτικό μικροσκόπιο καθώς και σκοτεινό θάλαμο για χημική προετοιμασία δειγμάτων για αναλύσεις καθοδοφωταύγειας και είναι διαθέσιμη στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.

Διευθυντής: Αθανάσιος Γκοντελίτσας

Εργαστήριο Ιστορικής Γεωλογίας και Βιογεωεπιστημών

Σκοπός του Εργαστηρίου είναι η προώθηση μιας ολιστικής προσέγγισης της Ιστορικής Γεωλογίας και των ΒιοΓεωεπιστημών σε εκπαιδευτικό και ερευνητικό επίπεδο, στα πλαίσια των σύγχρονων γεωπεριβαλλοντικών προκλήσεων και της εξελισσόμενης κλιματικής αλλαγής και κλιματικής κρίσης.

Στόχους και τομείς δραστηριότητας του Εργαστηρίου αποτελούν η κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών (σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο) του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, καθώς και άλλων Τμημάτων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ή/και άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας, στα γνωστικά αντικείμενα του Εργαστηρίου, η ανάπτυξη προγραμμάτων διδασκαλίας για ελληνόγλωσσους και ξενόγλωσσους μεταπτυχιακούς φοιτητές στα πλαίσια των γνωστικών αντικειμένων του Εργαστηρίου, η διενέργεια βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας σχετικά με τα αντικείμενα δραστηριότητας του Εργαστηρίου, με στόχο: (i) την ανάπτυξη εφαρμογών σχετικών με τις ανάγκες της χώρας και τη δημιουργία προϋποθέσεων για τη σύνδεσή τους με την βιομηχανία, (ii) την επιδίωξη συνεργασίας στον τομέα της έρευνας με μέλη άλλων Τμημάτων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ως επίσης και λοιπών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, (iii) τη συνεργασία κάθε μορφής με φορείς (εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, οργανισμούς, Κέντρα Αριστείας, βιβλιοθήκες κ.λπ.) ή/και ερευνητικές ομάδες της ημεδαπής και της αλλοδαπής, των οποίων οι επιστημονικοί στόχοι συμπίπτουν, συμβαδίζουν και αλληλοσυμπληρώνονται με/από εκείνους του Εργαστηρίου, και (iv) την παροχή υπηρεσιών κατά τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία, η προώθηση της συνεργασίας με την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με στόχο την γνωριμία και την εκπαιδευτικών και μαθητών με τις ερευνητικές μεθόδους της Ιστορικής Γεωλογίας και των ΒιοΓεωεπιστημών και την χρήση του παρεχόμενου εξοπλισμού για την προσέγγιση γεωπεριβαλλοντικών θεμάτων στα παλαιοπεριβάλλοντα αλλά και στα σύγχρονα οικοσυστήματα, η προώθηση της συνεργασίας με άλλους επιστημονικούς κλάδους (όπως Βιολογία, Χημεία, Βιοχημεία, Περιβαλλοντικές Επιστήμες, Ωκεανογραφία, Επιστήμες της Θάλασσας, Αρχαιολογία, Ιστορία, Φιλοσοφία κ.α.), με στόχο την ανάδειξη της πολυπαραγοντικής διάστασης των ΒιοΓεωεπιστημών, η ενθάρρυνση κοινωνικά πολυεπίπεδων δράσεων με στόχο τη διάχυση της βιογεωεπιστημονικής γνώσης, τη διασύνδεση του Εργαστηρίου με την κοινωνία, την εξοικείωση του κοινωνικού συνόλου με τις γεωλογικές έννοιες για την κατανόηση των γεωπεριβαλλοντικών προκλήσεων (πχ. κλιματική κρίση, ερημοποίηση, περιβαλλοντική ρύπανση κλπ.) που καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα.

Επιπροσθέτως, το Εργαστήριο ασχολείται ενεργά με: την ανάδειξη και προστασία των γεωλογικών σχηματισμών του ελλαδικού χώρου, την ενημέρωση του κοινού σε θέματα προστασίας της Γεωλογικής κληρονομιάς, αλλά και σε επίκαιρα γεωλογικά φαινόμενα και θέματα, τη μετάδοση της ακαδημαϊκά καλλιεργούμενης γνώσης στην πανεπιστημιακή κοινότητα αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη κοινωνία, την εξυπηρέτηση διαφόρων κοινωνικών αναγκών όταν και όποτε ζητείται συγκεκριμένη συνδρομή, η οποία αφορά στα γνωστικά αντικείμενα του Εργαστηρίου.

Η οργανωτική δομή του Εργαστηρίου έχει ως στόχο την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας του Εργαστηρίου με την μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων του, καθώς και τη βελτιστοποίηση της σχέσης του Εργαστηρίου με την αγορά εργασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, στα πλαίσια της παροχής υπηρεσιών και της διασύνδεσης με το σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Το Εργαστήριο διαθέτει:

Ένα εξοπλισμένο υγρό παρασκευαστήριο για την εργαστηριακή επεξεργασία ναννο, μικρο- και μακρο-απολιθωμάτων, προετοιμασία γεωλογικών και παλαιοντολογικών δειγμάτων για μελέτη και φωτογράφιση μέσω ηλεκτρονικής μικροσκοπίας, προετοιμασία δειγμάτων για ανάλυση σταθερών ισοτόπων σε ιζήματα και απολιθώματα, προετοιμασία δειγμάτων για παλυνολογικές και στρωματογραφικές αναλύσεις, αποδέσμευση και συντήρηση απολιθωμάτων, κατασκευή εκμαγείων απολιθωμάτων κ.λπ.,
Έναν εξοπλισμένο εργαστηριακό χώρο παρασκευής λεπτών τομών από πετρώματα, ιζήματα και απολιθώματα,
Έναν εξοπλισμένο εργαστηριακό χώρο ιζηματολογικών αναλύσεων για ανάλυση ιζημάτων, περιβαλλόντων ιζηματογένεσης και ιζηματογενών λεκανών κ.α.

Επιπλέον για τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες, το Εργαστήριο διαθέτει:

μία αίθουσα ηλεκτρονικής διδασκαλίας, με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και ισάριθμα στερεομικροσκόπια,
μία αίθουσα πολωτικής μικροσκοπίας με πολωτικά μικροσκόπια και δυνατότητες ανάλυσης ψηφιακής εικόνας,
μία αίθουσα οπτικής μικροσκοπίας με οπτικά μικροσκόπια και δυνατότητες ανάλυσης ψηφιακής εικόνας,
μία αίθουσα ηλεκτρονικής μικροσκοπίας με εγκατεστημένο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης.

Διευθύντρια: Μαρία Τριανταφύλλου

ΦΕΚ Μετονομασίας

Εργαστήριο της Φυσικής Γεωγραφίας

Το Εργαστήριο της Φυσικής Γεωγραφίας ασχολείται με τη μελέτη των σύγχρονων γεωλογικών, γεωμορφολογικών και περιβαλλοντικών μεταβολών του γήινου φλοιού͘ (χερσαίο- θαλάσσιο περιβάλλον). Τα μέλη του Εργαστηρίου διεξάγουν έρευνες σε δελταϊκές, παράκτιες, ποτάμιες και θαλάσσιες περιοχές και ασχολούνται με τους δείκτες τρωτότητας ακτών, την αύξηση της θαλάσσιας στάθμης, τη μελέτη, εκτίμηση και μετριασμό των φυσικών κινδύνων (διάβρωση, κατολισθήσεις, πλημμύρες), την καρστική και παγετώδη γεωμορφολογία, τον καθορισμό χρήσεων γης, το χωροταξικό σχεδιασμό, την παράκτια μορφολογία, την καρστική γεωμορφολογία, τη δυναμική ιζημάτων, τη θαλάσσια γεωδυναμική, την εξέλιξη του χερσαίου και υποθαλάσσιου αναγλύφου, την τηλεπισκόπηση και τις εφαρμογές GIS. Στις ερευνητικές πρακτικές του εργαστηρίου συμπεριλαμβάνονται γεωτρήσεις͕, πυρηνοληψίες δελταϊκών και θαλάσσιων περιοχών, χημικές αναλύσεις ποταμών, μετρήσεις παροχών και στερεοπαροχών ποταμών, μετρήσεις παράκτιων θαλάσσιων ρευμάτων και κυμάτων, δειγματοληψίες επιφανειακών ιζημάτων πυθμένα, αποτύπωση του υποθαλάσσιου αναγλύφου και γεωφυσική αποτύπωση πυθμένα με εξοπλισμό τελευταίας γενιάς (LiDAR, UAV). Μεγάλο μέρος της δραστηριότητας του Εργαστηρίου αποτελεί πεδίο έρευνας με αποδέκτες ΟΤΑ, περιφέρειες και ιδιώτες, ενώ έχει συμμετάσχει σε πάνω από 50 εθνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα

Διευθυντής: Σεραφείμ Πούλος

Εργαστήριο Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος

Το Εργαστήριο Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος υποστηρίζει τις ερευνητικές δραστηριότητες του Τομέα σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας διαθέτοντας σημαντικό επιστημονικό εξοπλισμό. H έρευνα του ακαδημαϊκού προσωπικού του Εργαστηρίου επικεντρώνεται στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον, την κλιματική μεταβλητότητα σε διάφορες κλίμακες χώρου και χρόνου, την ατμοσφαιρική κυκλοφορία και τις τηλεσυνδέσεις, τις μετρήσεις μετεωρολογικών παραμέτρων και υπεριώδους ακτινοβολίας, την ποιότητα του αέρα, τις επιπτώσεις του καιρού και του κλίματος στο φυσικό περιβάλλον και στη δημόσια υγεία, ενώ διερευνά τις αιτίες και διεργασίες των ακραίων καιρικών και κλιματικών φαινομένων (καύσωνες, ξηρασίες, πλημμύρες, ανεμοστρόβιλοι, κ.λπ.). Επιπρόσθετα, για την εκπλήρωση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών σκοπών του Εργαστηρίου, τα μέλη του έχουν αναπτύξει συνεργασίες με ερευνητικά ιδρύματα και Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά και δημόσιους φορείς όπως νοσοκομεία και την τοπική αυτοδιοίκηση.

Διευθυντής: Παναγιώτης Νάστος

Εργαστήριο Σεισμολογίας

Το Εργαστήριο Σεισμολογίας ιδρύθηκε το έτος 1929 με σκοπό να συνεισφέρει στην εκπαίδευση των φοιτητών του Φυσικού και του τότε Φυσιογνωστικού Τμήματος, αλλά και στην ενόργανη παρακολούθηση και έρευνα της σεισμικότητας του Ελληνικού Χώρου σε συνεργασία με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Το επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό του Εργαστηρίου Σεισμολογίας έχει συχνά επαινεθεί από κυβερνητικές υπηρεσίες και την διοίκηση του ΕΚΠΑ για τα ερευνητικά αποτελέσματα, την άμεση απόκριση και την μείζονα συμβολή του στις προσπάθειες κατανόησης και ανακούφισης των καταστρεπτικών αποτελεσμάτων μεγάλων σεισμών που έπληξαν την Ελληνική επικράτεια. Η εμπειρία του Προσωπικού αποδεικνύεται με τις ευάριθμες δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία, με την εκπόνηση/συμμετοχή σε μεγάλο αριθμό εθνικών και διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών πολιτικής προστασίας και, τέλος, με τις εκτεταμένες και πολυετείς συνεργασίες με ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής.

Το Εργαστήριο συντηρεί το ψηφιακό τηλεμετρικό σεισμολογικό δίκτυο ATHENET, το οποίο αποτελείται από 32 σταθμούς και παρακολουθεί την σεισμικότητα της Στερεάς Ελλάδας και των Κυκλάδων σε πραγματικό χρόνο. Το Εργαστήριο επίσης κατέχει σημαντικό αριθμό (30) φορητών σεισμογράφων και επιταχυνσιογράφων, καθώς και πλήρεις σύγχρονες υποδομές επεξεργασίας, ανάλυσης και ερμηνείας σεισμολογικών δεδομένων.

Οι κυριότερες εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες του Εργαστηρίου είναι:

Παρακολούθηση και αξιολόγηση της σεισμικής δραστηριότητας (σεισμικότητας).
Τεχνική Σεισμολογία και ανάλυση σεισμικής επικινδυνότητας και κινδύνου. Στην δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνεται η ανάλυση δεδομένων ισχυρής εδαφικής κίνησης, οι μικροζωνικές μελέτες και η ανάλυση τρωτότητας του αστικού ιστού.
Φυσική της σεισμικής πηγής και έρευνα πρόγνωσης σεισμών.
Σεισμοτεκτονική και Γεωδυναμική
Μακροσεισμολογία, Ιστορική Σεισμολογία και Αρχαιοσεισμολογία.
Ανάπτυξη συστημάτων ετοιμότητας και προστασίας έναντι του σεισμικού κινδύνου, περιλαμβανομένης της σχετικής εκπαίδευσης φοιτητών, μαθητών (στα σχολεία) και του γενικού κοινού.

Διευθυντής: Νικόλαος Βούλγαρης

Εργαστήριο Γεωφυσικής

Αποστολή του Εργαστηρίου Γεωφυσικής (έτος ίδρυσης 1999) είναι η εξής:

Να υποστηρίζει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Τομέα Γεωφυσικής – Γεωθερμίας, προσφέροντας υψηλού επιπέδου πρακτική άσκηση και κατάρτιση στις σύγχρονες μεθοδολογίες και τεχνικές ανάλυσης/ ερμηνείας γεωφυσικών δεδομένων.
Να στηρίζει τις ερευνητικές δραστηριότητες του Τομέα Γεωφυσικής – Γεωθερμίας με σύγχρονα όργανα γεωφυσικών διασκοπήσεων και υπολογιστικές υποδομές.
Να προσφέρει σύγχρονες υπηρεσίες γεωφυσικών εφαρμογών σε ενδιαφερόμενους οργανισμούς ή πρόσωπα του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.

Κατά την διάρκεια των τελευταίων μερικών χρόνων, το Εργαστήριο κατέβαλλε σημαντική προσπάθεια στην ανάπτυξη υψηλής διακριτικής ικανότητας μεθοδολογιών απεικόνισης και έρευνας του υπεδάφους, καθώς και σύγχρονου λογισμικού ανάλυσης γεωφυσικών δεδομένων. Οι μέχρι τώρα διδακτικές και ερευνητικές δραστηριότητες του Εργαστηρίου Γεωφυσικής μπορούν να συνοψισθούν ως εξής:

Μεθοδολογική ανάπτυξη τεχνικών απεικόνισης και έρευνας του παραεπιφανειακού (ρηχού) υπεδάφους.
Περιβαλλοντική και Τεχνική Γεωφυσική.
Μελέτη/ έρευνα γεωθερμικών και άλλου τύπου ενεργειακών πόρων.
Έρευνα ορυκτών πόρων.
Φυσική του εσωτερικού της Γης – μελέτη και ανάλυση της δομής του στερεού φλοιού σε όλες τις κλίμακες.
Φυσική της σεισμικής πηγής και έρευνα πρόγνωσης σεισμών.
Γεωμαγνητισμός και Γεω-ηλεκτρομαγνητισμός.
Διαστημικές (δορυφορικές) εφαρμογές στις Γεωεπιστήμες και την Γεωδυναμική (DGPS, SAR/DINSAR, θερμική απεικόνιση κ.λπ.).
Ανάπτυξη γεωφυσικού λογισμικού.
Επιστήμη Γεωσυστήματος.

Το Εργαστήριο Γεωφυσικής έχει αναπτύξει πολλούς δεσμούς και συνεργασίες με αντίστοιχες ακαδημαϊκές και ερευνητικές μονάδες της ημεδαπής και αλλοδαπής. Επίσης, δραστηριοποιείται στην κοινοποίηση και διάχυση της επιστημονικής πληροφορίας επίσης μέσω της οργάνωσης σεμιναρίων, συμποσίων και διαλέξεων για ειδικούς επιστήμονες ή το γενικό κοινό. Τέλος, προσφέρει ευρύ φάσμα γεωφυσικών υπηρεσιών σε οργανισμούς και πρόσωπα του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα και ιδιαίτερα σε ότι αφορά μελέτες επί τεχνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων, μελέτες επί ορυκτών και υδατικών πόρων και γεωθερμικές μελέτες/εφαρμογές.

Διευθυντής: Ιωάννης Αλεξόπουλος

Εργαστήριο Οικονομικής Γεωλογίας-Γεωχημείας

Το Εργαστήριο Οικονομικής Γεωλογίας και Γεωχημείας υποστηρίζει τις ερευνητικές δραστηριότητες των φοιτητών και του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος τόσο σε επίπεδο βασικής όσο και εφαρμοσμένης έρευνας σε θέματα που σχετίζονται με, τη χημική και την ορυκτολογική ανάλυση ποικίλων γεωλογικών δειγμάτων (πετρώματα, ορυκτά, μεταλλεύματα, εδάφη, ύδατα κλπ.). Ειδικότερα, το εργαστήριο παρέχει υπηρεσίες που αφορούν στον σχεδιασμό και την εκτέλεση εδαφογεωχημικών επισκοπήσεων τοπικής ή ευρείας κλίμακας, καθώς και προετοιμασίας στερεών και υγρών δειγμάτων για ολική χημική ή ορυκτολογική ανάλυση (θραύση, κοσκίνιση, διαχωρισμός, κονιοποίηση, ομογενοποίηση, κατασκευή παρασκευασμάτων λεπτών και στιλπνών τομών κ.α.)

Το ακαδημαϊκό προσωπικό του Εργαστηρίου εξειδικεύεται επίσης στην εφαρμογή διαφόρων μεθόδων διαλυτοποίησης (ολική χώνευση πετρωμάτων, εδαφών και μεταλλευμάτων, πειράματα έκπλυσης, διαδοχικές εκχυλίσεις ιχνοστοιχείων, μέθοδοι προσδιορισμού βιοπροσβασιμότητας in-vitro κλπ.), μέτρηση συγκεντρώσεων κύριων στοιχείων και ιχνοστοιχείων με Φασματοσκοπία Ατομικής Απορρόφησης και μέτρηση συγκεντρώσεων ανιόντων με Φασματοφωτομετρία V-UV. Οι ορυκτολογικές αναλύσεις πραγματοποιούνται με, ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης με προσαρμοσμένο μικροαναλυτή EDS, σύστημα μελέτης ρευστών εγκλεισμάτων και σύστημα περίθλασης ακτίνων X κονιοποιημένων δειγμάτων και περιθλασιμετρία ακτίνων-Χ (XRD).

Με σκοπό την καλύτερη εκπλήρωση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών του στόχων, το Εργαστήριο έχει αναπτύξει ευρέως συνεργασίες με σχετικά εργαστήρια αναλυτικής χημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ καθώς και με διεθνή ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα και τον τομέα της εξορυκτικής βιομηχανίας.

Διευθύντρια: Αριάδνη Αργυράκη

Εργαστήριο Τεκτονικής και Γεωλογικής Χαρτογράφησης

Το Εργαστήριο Τεκτονικής και Γεωλογικής Χαρτογράφησης υποστηρίζει τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές ανάγκες του Τομέα Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας στα πεδία της Τεκτονικής, Τεκτονικής Γεωλογίας, Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων, Υδρογεωλογίας και Εδαφικής Μηχανικής – Βραχομηχανικής. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων αυτών αναπτύσσει εκπαιδευτικά προγράμματα και εκτελεί βασική και εφαρμοσμένη έρευνα, συνεργάζεται και ανταλλάσσει επιστημονική τεχνογνωσία με άλλα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, οργανώνει σεμινάρια, συμπόσια συνέδρια και διαλέξεις και, τέλος, προσφέρει υπηρεσίες σε εξωτερικούς του ΕΚΠΑ φορείς από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Το Εργαστήριο διαθέτει άνετους χώρους για διαφορετικού τύπου δραστηριότητες, οι οποίοι υποστηρίζονται από σύγχρονες υπολογιστικές και εκτυπωτικές εγκαταστάσεις και περιλαμβάνουν εκτίμηση των φυσικών και μηχανικών ιδιοτήτων πετρωμάτων και εδαφών και χημική ανάλυση υδάτων. Το Εργαστήριο διαθέτει ποικιλία οργάνων γεωλογικής έρευνας στα οποία συγκαταλέγονται πυρηνολήπτες διαφόρων τύπων, τριαξονικές και μονοαξονικές συσκευές μηχανικής φόρτισης, φορητοί σταθμοί υδροχημικής ανάλυσης, στροβιλόμετρα, δειγματολήπτες υπεδαφικών υδάτων κ.ά. Το Εργαστήριο καταβάλλει συνεχή προσπάθεια για την συντήρηση, ανανέωση και επέκταση των υποδομών του.

Διευθυντής: Στυλιανός Λόζιος

Εργαστήριο Τηλεανίχνευσης

Το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με σκοπό να καλύψει τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες του (τότε) Τμήματος Γεωλογίας στις –κατά την εποχή εκείνη– αναδυόμενες τεχνολογίες από διαστήματος γεωεπιστημονικών εφαρμογών. Η δραστηριότητά του εστιάζεται στα πεδία των σύγχρονων διαστημικών συστημάτων παρατήρησης και παρακολούθησης της Γης με εφαρμογή μεθόδων δορυφορικής γεωδαισίας (GPS), τοπογραφίας, φωτογραμμετρίας, δορυφορικής τηλεπισκόπησης και ψηφιακής χαρτογραφίας. Σε γενικές γραμμές, η αποστολή του Εργαστηρίου στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Τμήματος και του ΕΚΠΑ συνοψίζονται ως εξής:

1. Ικανοποίηση προπτυχιακών και μεταπτυχιακών εκπαιδευτικών αναγκών του Τμήματος.

2. Εκτέλεση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας με σκοπό:

2.1. Την προώθηση/επέκταση εκπαιδευτικών και ερευνητικών συνεργασιών με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της ημεδαπής και αλλοδαπής.

2.2. Την ανάπτυξη αναλυτικών τεχνικών και εφαρμογών δορυφορικής γεωδαισίας, φωτογραμμετρίας, δορυφορικής τηλεπισκόπησης & ψηφιακής χαρτογραφίας.

2.3. Την προσφορά υπηρεσιών δορυφορικής γεωδαισίας, φωτογραμμετρίας, δορυφορικής τηλεπισκόπησης και ψηφιακής χαρτογραφίας σε ημεδαπούς και αλλοδαπούς φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας.

Διευθυντής: Εμμανουήλ Βασιλάκης

Εργαστήριο Πρόληψης και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών

Το Εργαστήριο Πρόληψης και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών ιδρύθηκε το 2003 και λειτουργεί έκτοτε ως μέρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ. Οι δραστηριότητες του Εργαστηρίου εστιάζονται σε ζητήματα σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης και ανάπτυξης σχεδίων δράσης, καθώς και στην και διαχείριση κινδύνων από σεισμική δραστηριότητα, τσουνάμι, δασικές πυρκαγιές, πλημύρες, κατολισθήσεις και ηφαιστειακή δραστηριότητα. Η δραστηριότητα του Εργαστηρίου περιλαμβάνει την διοργάνωση σεμιναρίων, διαλέξεων, συμποσίων και άλλων σχετικών δραστηριοτήτων ενημέρωσης του επιστημονικού και ευρύτερου κοινού (κοινωνίας). Επίσης αποτελεί εκπαιδευτική και ερευνητική μονάδα προς χρήση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος. Τέλος, το Εργαστήριο λαμβάνει μέρος σε ευάριθμα ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς φορείς του ευρύτερου δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

Διευθυντής: Ευθύμιος Λέκκας

Εργαστήριο & Κέντρο Μουσειακών Ερευνών (Διϊδρυματικό Εργαστήριο του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος

Το Εργαστήριο-Κέντρο Μουσειακών Ερευνών ιδρύθηκε το 2007 (ΦΕΚ 23 Μαΐου 2007, τεύχος δεύτερο, Αριθμός Φύλλου 811) στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος. Eξυπηρετεί τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες του ΕΚΠΑ στο γνωστικό αντικείμενο των Μουσειακών Σπουδών και στοχεύει:

στην ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας και γνώσης στον τομέα της μουσειολογίας
στην εξυπηρέτηση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών αναγκών του ΠΜΣ Μουσειακές Σπουδές
στην υποστήριξη του εκπαιδευτικού έργου και των διδακτικών αναγκών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, σε θέματα που εμπίπτουν στο επιστημονικό αντικείμενο της μουσειολογίας
στην ανάπτυξη των μουσείων του Πανεπιστημίου Αθηνών και γενικότερα στην υποστήριξη όλων των μουσείων και του μουσειακού επαγγέλματος με την κατάρτιση ειδικών και τη διεξαγωγή μελετών που θα ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις των μουσείων σήμερα
στην ανάληψη ερευνητικών προγραμμάτων καθώς και στην εκπόνηση μελετών ή στην παροχή υπηρεσιών
στην εκπόνηση μέρους διδακτορικής διατριβής μεταπτυχιακών φοιτητών, το θέμα των οποίων σχετίζεται με τους στόχους του εργαστηρίου - ερευνητικού κέντρου.
στην επιδίωξη συνεργασίας στον τομέα της έρευνας με μέλη των τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών, του τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, καθώς επίσης και λοιπών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
στη συνεργασία και ανταλλαγή επιστημονικών γνώσεων με άλλα ακαδημαϊκά ή ερευνητικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή άλλους φορείς δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου (οι οποίοι σχετίζονται με το αντικείμενο των Μουσειακών Ερευνών, εφόσον οι επιστημονικοί στόχοι συμπίπτουν, συμβαδίζουν ή αλληλοσυμπληρώνονται με εκείνους των εργαστηρίων), μέσα σε πνεύμα αμοιβαιότητας και συλλογικής εργασίας
στην ανάπτυξη προγραμμάτων διδασκαλίας και στη διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας
στην οργάνωση σεμιναρίων, συμποσίων, συνεδρίων, διαλέξεων καθώς και στην πραγματοποίηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων
στην ενημέρωση των φοιτητών και φοιτητριών σε θέματα σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο των μουσειακών σπουδών, όπως και σε θέματα επικαιρότητας σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση και τις προοπτικές στον χώρο των μουσείων.

Προσωπικό

Στο Εργαστήριο-Κέντρο Μουσειακών Ερευνών απασχολούνται μέλη ΔΕΠ, ενώ προβλέπεται η απασχόληση ειδικού τεχνικού εργαστηριακού προσωπικού, καθώς και λοιπού επιστημονικού προσωπικού και διοικητικού προσωπικού. Επίσης, προβλέπεται η απασχόληση εξωτερικών συνεργατών της ημεδαπής και της αλλοδαπής, αλλά και η επικουρία μεταπτυχιακών φοιτητών του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών των Μουσειακών Σπουδών ή άλλων τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών για την υλοποίηση ερευνών και μελετών του εργαστηρίου.

Ερευνητικά προγράμματα

Το Εργαστήριο-Κέντρο Μουσειακών Ερευνών συμμετείχε στο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο: Καταλογογράφηση, Συντήρηση και Έκθεση της Ελληνιστικής Συλλογής του Αρχαιολογικού Μου σείου της Χάμα στη Συρία, Ιούνιος 2007- Αύγουστος 2009, στο πλαίσιο της συνεργασίας της υπηρεσίας ΥΔΑΣ του Υπουργείου Εξωτερικών με το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας.

Τόπος - Λειτουργία

Το Εργαστήριο & Κέντρο Μουσειακών Ερευνών λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του ΠΜΣ Μουσειακές Σπουδές, στο νέο κτήριο μαθηματικού, στην Πανεπιστημιούπολη.

Τηλ. 210 7276499, 7276465, 210 7276434

Διευθύντρια: Χαρίκλεια (Χαρά) Ντρίνια

Εργαστήριο Διδακτικής των Γεωεπιστημών

Σκοπός του Εργαστηρίου είναι η προώθηση μιας ολιστικής και διεπιστημονικής προσέγγισης των Γεωεπιστημών στην εκπαίδευση, και η επίτευξη του γεωεπιστημονικού εγγραμματισμού του κοινωνικού συνόλου, ο οποίος θα συμβάλλει στην ορθολογική διαχείριση των γεωπεριβαλλοντικών προκλήσεων.

Το Εργαστήριο Διδακτικής των Γεωεπιστημών δραστηριοποιείται στην εκπαίδευση των φοιτητριών/τών, στην ανάπτυξη και προώθηση της βασικής και της εφαρμοσμένης έρευνας σχετικά με τη Διδακτική των Γεωεπιστημών και στην προώθηση της συνεργασίας με την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με στόχο τη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την υποστήριξη των μαθητριών/ών και την εξοικείωσή τους με σύγχρονες ενεργητικές και συμμετοχικές μεθόδους διδασκαλίας των Γεωεπιστημών. Βασικός στόχος του εργαστηρίου είναι η προώθηση της συνεργασίας με άλλους επιστημονικούς κλάδους (όπως Παιδαγωγική, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία κ.α.), προκειμένου για την ανάδειξη της διεπιστημονικής και διαθεματικής διάστασης της διδακτικής των Γεωπιστημών. Επίσης, το εργαστήριο ενθαρρύνει κοινωνικά πολυεπίπεδες δράσεις με στόχο τη διάχυση της γεωεπιστημονικής γνώσης και τη διασύνδεση με την κοινωνία.

Το Εργαστήριο στελεχώνεται από μέλη ΔΕΠ και Ε.ΔΙ.Π. του Τομέα Ιστορικής Γεωλογίας – Παλαιοντολογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, των οποίων το γνωστικό αντικείμενο της θέσης που κατέχουν (ή/και το ερευνητικό και εκπαιδευτικό τους έργο) εμπίπτει στα διδακτικά, ερευνητικά και επιστημονικά ενδιαφέροντα του Εργαστηρίου.

Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, το Εργαστήριο Διδακτικής των Γεωεπιστημών προτίθεται να αποτελέσει έναν πρότυπο χώρο για την ανάπτυξη βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας στο επιστημονικό του πεδίο, καθώς και για την αξιοποίηση σύγχρονων ενεργητικών και βιωματικών μεθόδων διδασκαλίας των γεωεπιστημών για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Ταυτόχρονα, πρόκειται για ένα καινοτόμο εγχείρημα στο πλαίσιο της διεπιστημονικής και ολιστικής προσέγγισης των γεωεπιστημών, το οποίο αποβλέπει στην οργάνωση ενός πλέγματος εκπαιδευτικών και ερευνητικών δράσεων προκειμένου για την προώθηση της συστημικής θεώρησης γης - ανθρώπου στην εκπαίδευση και στην κοινωνία.

ΦΕΚ Ίδρυσης